Nhân học là một ngành của cả khoa học tự
nhiên, nhân văn và khoa học xã hội nghiên cứu
tổng hợp về con người, cụ thể là nguồn gốc, sự phát triển,
các tổ chức chính trị xã hội, tôn giáo, ngôn ngữ, nghệ thuật và các tạo vật của con người.
Nhân học gồm có 4 phân ngành chính bao gồm: nhân học văn hóa xã hội, ngôn ngữ
học, khảo cổ học và nhân học thể chất hay còn gọi là nhân chủng học. Lưu ý,
ngành nhân học thể chất hay nhân chủng học tập trung vào các tác động của văn
hóa đối với các biến đổi về thể chất.
Trong
các tiếng Châu Âu, thuật ngữ "nhân học" bắt nguồn từ các từ
trong tiếng Hy Lạp cổ là anthropos có
nghĩa là "con người" và logia có nghĩa là "khoa
học".Vì vậy có thể gọi là Anthropology là khoa học nghiên cứu về con
người(nhân học)mà một trong số tài liệu ở Việt Nam gọi là nhân học loại hay
nhân chửng học.
Vì
thế Nhân học được định nghĩa như sau: “Nhân học là khoa học nghiên cứu tổng hợp về
bản chất con người trên các phương diện sinh học,xã hội,văn hóa của các nhóm
người ,các cộng đồng dân tộc khác nhau,cả về quá khứ con người cho tới hiện nay”.
Tại sao
sinh viên ngành Lịch sử cần phải học môn Nhân học?Theo em có những lí do sau
đây để chứng tỏ Nhân học rất cần thiết đối với ngành Lịch Sử:
Lí
do thứ nhất,Nhân học và Sử học có mối quan hệ chặt chẽ với nhau:
Bởi
vì nhân học nghiên cứu con người về các phương diện sinh học,văn hóa,xã hội
thường tiếp cận từ gốc độ Lịch Sử.Vì lí do này ở một số nước,trong đó có Việt
Nam đã đặt dân tộc học là một chuyên ngành của khoa học Lịch sử.
Một
điều có thể thấy là trong các bộ Sử xa xưa đến nay có chứa đựng khá nhiều tài
liệu nhân học mà các nhà nhân học không thể không quan tâm.Khiu nghiên cứu lịch
sử của các tộc người,các địa phương,các nhà nhân học phải dựa vào tài liệu Sử
học.
Vì vậy,những vấn đề nghiên cứu của nhân học
không thể tách rời bối cảnh lịch sử cụ thể cả về không gian và thời gian lịch
sử.Thiếu tri thức lịch sử,thì các nhà Nhân học không thể tiến hành nghiên cứu
có hiệu quả.Ngược lại các nhà Sử học cần phải có tài liệu của nhân học để soi
sáng những vấn đề lịch sử và văn hóa.
Mặt khác,mối quan hệ giữa Nhân học và Sử học ở
chổ Nhân học thường sử dụng phương pháp nghiên cứu của lịch sử.Thí dụ phương
pháp so sánh đồng đại và lịch đại.Vì Nhân học có mối quan hệ mật thiết với với
khoa học Lịch sử ,cho nên sinh viên ngành Lịch sử cân phải học môn Nhân học đó.
Lí
do thứ 2,Nhân học cung cấp,hở trợ thông tin,kiến thức cho ngành khoa học Lịch
sử về một vấn đề cụ thể.Ở đây là nội dung của các chương( 10 chương)của môn học
Nhân học,đặc biệt là 6 chương đã học vừa qua:
Đây
là một biểu hiện rõ nết nhất của ngành khoa học này.Chúng ta đã biết,Nhân học
nghiên cứu con người ở tất cả các lĩnh vực: sinh học,văn hóa,lịch sử,kinh
tế,….trong đó Lịch sử là một nhân tố quan trọng để cấu thành một Nhân học.Thí
dụ ,khi nghiên cứu về nguồn gốc của con người,khoa học Lịch sử cần phải dựa vào
nhũng thành tựu của Nhân học .Đó là việc xác định các niên đại của các xương,sọ
của người thời cổ mà Nhân học đã tiến hành thực ngiệm rồi cung cấp thông
tin,niên đại về các bộ xương đó cho khoa học Lịch sử.Hoặc khi nghiên cứu về một
dân tộc nào đó,thì các nhà Sử học phải dựa vào thông tin từ Nhân học .Vì Nhân
học trước đó đã ngiên cứu nguồn gốc về mặt sinh học,văn hóa,xã hội chung của
dân tộc đó.Đây là nhũng thông tin hữu ích cho khoa học Lịch sử khi nghiên cứu
về dân tộc cần nghiên cứu.Giai đoạn này được miêu tả “Nhân học mở đường,Sử học
theo sau”.
Như
đã trình bày ở trên,Nhân học liên quan mật thiết với nhành khoa học Lịch Sử nên
nội dung của các chương trong môn Nhân học đã để lại những vấn đề nghiên cứu rất
hữu ích,sâu sắc cho sinh viên ngành Lịch sử.Có thể tóm lược nội dung các chương
của Nhân học mà em-sinh viên ngành Lịch sử đã nắm và tổng kết được sau khi mình
đã học.
Chương 1:Những vấn đề chung của Nhân học
Nội
dung của chương này nghiên cứu tổng quan về ngành Nhân học như đưa ra các định
nghĩa về nhân học,cung cấp thông tin các nhà nhân học nổi tiếng trên thế
giới(Grant Evant,Charles Darwin,,…),trình bày các lĩnh vực của nhân học,mối
quan hệ giữa Nhân học với các khoa học khác,….
Chương 2:Nguồn gốc và sự tiến hóa của loài
người về mặt sinh học và văn hóa
Bao
trùm của chương này là trình bày về nguồn gốc của loài người đứng ở gốc độ về
mặt sinh học và văn hóa.Đồng thời chương
cũng nêu quá trình tiến hóa của loài người như:sự xuất hiện của loài người,quá
trình xuất hiện dạng người trên trái đất trãi qua các giai đoạn khác nhau dẫn
đến người hiện đại
Ngoài
ra chương còn đền cập vấn đề chủng tộc hiện nây trên thế giới như:sự hình
thành,phân loại,sự phân biệt chủng tộc,…
Chương
3:Tộc người và quá trình tộc người
Chương
này nói lên vấn đề về các tộc người như:khái niệm tộc người,các tiêu chí để xác
định tộc người,các nhân tố tác động đến tộc người,các cấp độ cộng đồng của các
tộc người,…..
Chương
4:Văn hóa
Chương
này đề cập trên lĩnh vực văn hóa của con người như nêu ra các khái niệm văn
hóa,phân loại văn hóa,đề cập các lí thuyết về việc nghiên cứu văn hóa,tính chất
văn hóa,một số lĩnh vực nghiên cứu liên quan đến văn hóa trong nhân học,nghệ
thuật và biểu tượng trong văn hóa hiện đại
Chương
5:Tôn giáo
Chương
5 trình bày về vấn đề tôn giáo hiên nay như :khái niệm tôn giáo,quan điểm lí
luận trong nhân học về vấn đề tôn giáo,đặc trung và chức năng của giáo,xu thế
của đời sống tôn giáo hiện tại,một số khía cạnh của giáo,….
Chương
6:Ngôn ngữ
Chương
này nêu vấn đề ngôn ngữ của con người như xác định ngôn ngữ chỉ có ở con người
mà động vật bậc thấp khác không có,trình bày mối quan hệ giữa ngôn ngữ,văn hóa
và xã hội.Nội dung chính của nhân học ngôn ngữ như tiến trình của mối quan hệ
đó,các lĩnh vực nghiên cứu cụ thể của nhân học về ngôn ngữ,đề cập vấn đề ngôn
ngữ và giới,….
Chương 7: Kinh tế
Nội
dung là trình bày mối quan hệ giữa kinh tế và nhân học kinh tế ,mối quan hệ
giữa con người và môi trường,các phương thức tìm kiếm thực phẩm của con người
trên thế giới,hệ thống kinh tế,vấn đề toàn cầu hóa.
Chương
8:Thân học,hôn nhân và gia đình
Chương
trình bày khái niệm về thân học,hôn nhân,gia đình.Ngoài ra chương còn nói vấn
đề dòng họ(khái niệm,phân loại,….),vấn đè hôn nhân(khái niệm, chức năng,các
hình thức hôn nhân,…) và vấn đề gia đình như khái niệm,các loại hình gia
đình,gia đình hạt nhân,mở rộng ,chức năng gia đình,….
Chương
9:Các hiệp hội và phân tầng xã hội
Chương
này đề cập vấn đề hiệp hội như khái hiệm hiệp hộ,đặc điểm,các hiệp hội không
tình nguyện,các hiệp hội giành riêng cho một giới,….Ngoài ra chương còn nói về
sự bất bình đẳng xã hội,các loại hình xã hội và phân tầng xã hội(xã hội theo
chủ nghĩa bình quân,xã hội thứ bậc,xã hội phân tầng,giai cấp xã hội,….
Chương 10: Nhân học ứng dụng
Đây
là chương cuối cùng của nhân học mà em đã được học.Về chương này thì dề cập đến
vấn đề sau đây: quá trình hình thành và phát triển của ngành nhân học ứng
dụng,một số lĩnh vực ứng dụng của nhân học(Nhân học giáo dục,nhân học y tế,nhân
học đô thị,nhân học du lịch),vai trò và trách nhiệm của nhà nhân học ứng
dụng,nhân học và nghề nghiệp,….
Đó là tất cả những gì đối với một sinh viên
ngành Lịch sử như đã được tiếp cận về môn Nhân học này.Trong các chương ấy có
rất nhiều vấn đề liên quan đến môn học Lịch sử như về sự hình thành và quá
trình tiến hóa của loài người,chương ngôn ngữ,văn hóa,kinh tế,….Một điều dặc
biệt là Nhân học nói chi tiết hơn về một vấn đề cụ thể trong khi ngành khoa học
Lịch sử không thể nói chi tiết như thế.Vì vậy đây là điêu bổ ích giành cho
những nhà sử học muốn nghiên cứu sâu về một vấn đề nào đó của Lịch sử và phải
dựa nhiều vào tài liệu của Nhân học cung cấp.
Trong
các chương đó,đối với sinh viên ngành Lịch sử như em, em tâm đắc nhất là chương
2.Đó là chương nói về “nguồn gốc và sự tiến hóa của loài người về mặt sinh học
và văn hóa”.Chương này trình bày rất nhiều vấn đề ,tuy nhiên em tâm đắc hơn cả
là vấn đề phân biệt chủng trên thế giới hiện nay.Và qua đó liên hệ thực tiễn ở
Việt Nam
Đầu
tiên ,là khái niệm chủng tộc :“Chủng tộc là một nhóm tự nhiên bao gồm những
người có một tập hợp các đặc điểm hình thái giống nhau có tính chất di truyền,
không kể đến ngôn ngữ , phong tục, tập quán và quốc tịch”
Thứ
hai, là các lập luận để tồn tại chủ nghĩa phân biệt chủng tộc hiện nay trên thế
giới:
Chủng
tộc là một phạm trù sinh học để chỉ sự khác nhau về đặc trưng nhân học của con
người thể hiện tính biến dị và di truyền và sinh học của con người. Tuy nhiên
nhân học Bắc Mĩ lại cho rằng, chủng tộc cũng như tộc người nói chung là phạm
trù văn hóa hơn là phạm trù sinh học. Dù có quan niệm khác nhau thì sự phân
chia chủng tộc trong các nền văn hóa khác nhau có liên quan đến chủ nghĩa phân
biệt chủng tộc. Những người theo thuyết phân biệt chủng tộc lại lợi dụng những
điểm khác nhau của đặc trưng nhân học giữa các chủng tộc, phóng đại nó lên để
bến chúng thành những khác biệt có ý nghĩa bản chất và bất biến. Nói tóm lại
thuyết phân biệt chủng tộc đã phân chia loài người thành những chủng tộc thượng
đẳng có khả năng phát triển trí tuệ về mọi mặt và xây dựng nền văn minh nhân
loại, đối lập với những chủng tộc hạ đẳngbị xem là người hèn kém dốt nát, cần
có sự khai hóa của dân tộc thượng đẳng và phải lệ thuộc vào họ mới tồn tại được
Do tính ưu việt của chủng tộc thượng đẳng, khi cần thiết để bảo vệ họ, dể bảo
vệ nền văn minh có thể hi sinh chủng tộc hạ đẳng.
Thế
nào là tình trạng phân biệt chủng tộc hay chủ ngĩa phân biệt chủng tộc là
gì?Chủ nghĩa phân biêt là một học thuyết,một biện pháp so sánh của một nhóm
chủng tộc này đối với một nhóm chủng tộc khác về trí tuệ,sinh học và trình độ
phát triển lịch sử,kinh tế, văn hóa,…Như vậy qua đó ta thấy chủ nghĩa phân biệt
chủng tộc nó gần giống với chủ nghĩa dân tộc cực đoan,rất nguy hiểm và tàn bạo.
Thuyết
phân biệt chủng tộc với những lập luận rất sai lầm, nhưng nó lại mang vẻ khoa
học của giáo sư Đức J.F.Blumenbach khi ông này đưa ra. Ông cho rằng, chủng tộc
cổ xưa nhất là chủng tộc da trắng sinh ra ở xứ ôn đới.
Những
chủng tộc khác sống ở điều kiện khí hậu khắc nhiệt tại các vùng biên giới nên
thoái hóa dần. Ông đưa ra chuẩn văn hóa: châu Âu là trung tâm của nền văn minh,
xa trung tâm này chỉ gặp những bầy người man rợ. Quan điểm này được nhà nhân
học người Pháp G.Buffon tán đồng và đưa thêm các chuẩn sinh học và đưa thêm các
đặc điểmcác chuẩn sinh học và các đặc điểm cơ thể lẫn đặc điểm tâm lí, văn hóa;
chung quy lại là nhằm chứng minh nguồn gốc da trắng là thuần khiết nhất của
chủng tộc loài người. Như thế, sự phân biệt vè đẳng cấp có cuội nguồn từ các
nước phát triển về kinh tế - văn hóa, ở
đó người ta tự xem là “cao đẳng”. còn những khu vực khác người không giống mình
về hình thái cơ thể, đời sống nghèo khổ được coi là hạ đắng. quan điểm này lấy
châu Âu làm trung tâm này ngày nay đã bị phê phán.
Chính
xuất phát từ thuyết phân biệt chủng tộc
đầu này đã cho ta thấy chỉ vì lợi ích của một cộng đồng người (thượng đẳng –
người da trắng) cùng sinh sống với một nhóm cộng đồng khác (thượng đẳng) không
giống về hình thái cơ thể và trí tuệ cùng sinh sống trong một phạm vi trên cùng
một lãnh thổ hay trên tầm vĩ vô là một vùng, một khu vực ngay từ đầu họ đã có
một nhận thức sai lệch về mình khi tự cho mình là thượng đẳng đây cũng là nền
tảng nhận thức truyền thống, để rồi sang thế kỉ XIX( thời cận đại) nó tiếp tục
được thêu dệt thêm quan điểm đẳng cấp của mình với những lí lẽ khoa học giả hiệu
nhưng đã gây được những ấn tượn lúc bấy giờ. Xét về mặt khác quan, để có được
những quyền lợi và bảo vệ những quyền lợi những thuyết phân biệt chủng tộc luôn
triệt sử dụngdưới mọi hình thức, thủ đoạnnhằm tìm kiếm được sự đồng thuận về
phía mình ngày càng nhiều , nếu không được thì vô tình cũng tạo cho những đối
tượng tuy không cùng lợi ích mà thuyết này lôi kéo cũng ít nhiều nhiễm tư tưởng
này. Do đó, …sang thời kì hiện đại. Nhất là những năm 20 của thế kỉ XX, không
ít người đã tin rằng, tội phạm là một hiện tượng sinh học. thuyết phân biệt
chủng tộc nó đã gây không biết bao nhiêu tai hại ở các nước Tư bản phương Tây,
reo rắt không biết bao nhiêu tai họa cho loài người.
Thứ
ba, là tình trạng phân biệt chủng tộc hiện nay trên thế giơi:
Ở nước Mỹ: Nước Mỹ được mệnh danh là nước có
nên dân chủ đi đầu trên thế giới.Thế nhưng, trong lòng nước Mỹ tồn tại những
mầm mống bất công trong xã hội:Phân hóa giàu nghèo,tệ nạn ma túy,ma fia,các tổ
chức khủng bố ,xã hội đen,…Tuy nhiên nổi cộm hơn là vấn đề phân biệt chủng tộc
ở nước Mỹ.Nước Mỹ là nước tụ hội của hầu hết các dân tộc trên thế giơi.Công dân
Mỹ có đầy đủ của 4 màu da:người Mỹ da trắng(Mỹ gốc Âu),người Mỹ da vàng(Mỹ gốc
Á),người Mỹ da đen(Mỹ gốc Phi) và người Mỹ da đỏ(Mỹ gốc bản địa).Trong các
chủng tộc lớn đó thì người Mỹ gốc Âu luôn phân biệt đối với các công dân Mỹ gốc
còn lại,đặc biệt là người Mỹ gốc Phi.Ngày nay, phân biệt chủng tộc vẫn là một
vấn đề nổi cộm nhất ở nước Mỹ. Những người Mĩ gốc Phi chủ yếu là nạn nhân của
tình trạng phân biệt chủng tộc ở đất nước này. Có thể nói việc ông Barack Obama
lên nhậm chức, trở thành tổng thống da màu đầu tiên trong lịch sử của nước Mỹ
hồi đầu năm 2008 đã làm dấy lên hy vọng về mối quan hệ tốt đẹp hơn giữa người
da đen và da trắng cũng như sự bình đẳng lớn hơn giữa các chủng tộc ở nước Mỹ.Đây
là điểm mừng cho người Mỹ gốc Phi vốn đã bị đối xử không công bằng từ khi Mỹ
lập quốc(năm 1783) đến nay.Hi vộng từ đây(năm 2008) nước Mỹ sẽ bớt tệ phân biệt
chủng tộc vốn đang diễn ra hằng ngày ở một nước được gọi là có nền dân chủ cao
độ này.
Tuy
nhiên, căng thẳng chủng tộc đã lại bùng phát sau khi xảy ra cuộc đối đầu giữa
một giáo sư da đen và một cảnh sát da trắng vào ngày 16/7/2008. Và tình trạng
căng thẳng này đã bị “đổ thêm dầu vào lửa” bởi cách xử lý được xem là không công
bằng của vị Tổng thống da màu Obama. Tất cả những điều này đã phơi bày ra sự
thật là vấn đề chủng tộc vẫn còn tồn tại dai dẳng trong xã hội nước Mỹ và vẫn
rất phức tạp. Vấn đề chủng tộc ở Mỹ xuất phát từ chế độ nô lệ trong những năm
đầu tiên thành lập đất nước và ảnh hưởng của vấn đề này vẫn còn được cảm nhận
thấy ở mọi mặt của đời sống cho đến tận ngày nay.Tuy nhiên, sự kiện mới nhất đã
phản ánh một hình thức mới của xung đột sắc tộc. Nếu như trước đây, mâu thuẫn
chủng tộc thường thấy giữa “người da trắng giàu có và người da đen nghèo” thì
ngày nay cuộc đối đầu chủng tộc lại xảy ra giữa những người da đen thuộc tầng
lớp cấp cao và những người da trắng thường dân.
Ở Australia :,
tình trạng phân biệt chủng tộc ngày càng gia tăng, không chỉ trong cuộc sống hàng
ngày mà tình trạng này còn diễn ra trong nhà trường. Một loạt các vụ hành hung
dã man xảy ra với sinh viên Ấn Độ những tháng qua đã làm xấu đi hình ảnh về nền
giáo dục Australia .
Những báo cáo về các vụ hành hung đã xuất hiện , và lên tới đỉnh điểm vào tháng
5 và tháng 6 năm 2009 với một loạt các vụ hành hung dã man nhằm vào sinh viên
Ấn Độ. Và động cơ xuất phát chủ yếu là phân biệt chủng tộc
Ở
Nam Phi:, nhiều sự kiện phân biệt chủng tộc đã diễn ra, tiêu biểu là vào ngày 27 tháng 2 năm 2008, Tuần hành đã nổ ra tại Nam Phi sau khi cuốn băng quay cảnh một số sinh viên
da trắng tại nước này lừa lao công da đen ăn thịt hầm ngập nước tiểu, được công
bố. Sự kiện này đã gây chấn động cả Nam Phi.
Tuy
nhiên một thông tin sau đây chứng tỏ các nước lớn trên thế giới như Mỹ đã từ
chối việc tham gia chóng nạn phân biệt chủng tộc.Đây chính là một trong những
nguyên nhân làm cho việc phân biệt chủng tộc hiện nay vẩn còn.Tin tức đó đưa ra
như sau :
“Cao
uỷ phụ trách nhân quyền của Liên Hợp Quốc hôm qua (19/4) đã cho biết bà hoàn
toàn bị sốc trước việc Mỹ quyết định tẩy chay một hội nghị chống phân biệt
chủng tộc quan trọng của Liên Hợp Quốc dự kiến sẽ khai mạc tại Geneva trong ngày hôm nay
(20/4).
"Tôi hoàn toàn bị sốc và vô cùng thất vọng trước quyết định của Mỹ về việc không tham dự một hội nghị nhằm mục đích chống phân biệt chủng tộc và sự bài ngoại," bà Navi Pillay cho hay.
Hội nghị chống phân biệt chủng tộc kéo dài 5 ngày bắt đầu từ ngày hôm nay là nhằm để đánh giá những tiến bộ đạt được trong việc thực hiện các mục tiêu được đặt ra tại Hội nghị thế giới về chống Phân biệt chủng tộc diễn ra ở Nam Phi năm 2001.
Tuy nhiên, Mỹ đã tuyên bố tẩy chay hội nghị với lý do là họ lo ngại rằng hội nghị lần này có thể trở thành một diễn đàn cho chủ nghĩa bài Do Thái. Mỹ vàIsrael
cũng đã từng rút khỏi hội nghị chống phân biệt chủng tộc năm 2001 trước khi nó
kết thúc.
"Tôi rất muốn tham gia vào một hội nghị hữu ích mà tại đó những vấn đề về chủ nghĩa phân biệt chủng tộc trên khắp thế giới sẽ được giải quyết," Tổng thống Obama phát biểu tại một cuộc họp báo ởTrinidad
ngày hôm qua sau khi tham dự Hội nghị thượng đỉnh Châu Mỹ.
Tuy nhiên, theo ông Obama, giọng điệu và ngôn ngữ của bản phác thảo tuyên bố của hội nghị lần này cho thấy nguy cơ có thể tái diễn những chuyện đã xảy ra ở Durban, trong đó “một số nước đã bày tỏ sự thù ghét đối với Israel.”
Ngoài Mỹ, các nước như Hà Lan, Đức, New Zealand, Australia, Canada, Israel và Italy cũng đều tuyên bố sẽ không đến tham dự hội nghị chống phân biệt chủng tộc lần này.
Cho đến nay, đã có 103 nước xác nhận sẽ đến tham dự Hội nghị. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon sẽ có mặt tại buổi lễ khai mạc cùng với Tổng thư ký Tổ chức Hội nghị Hồi giáo, Giáo sư Ekmelldin Ihsanoglu.” (*)
"Tôi hoàn toàn bị sốc và vô cùng thất vọng trước quyết định của Mỹ về việc không tham dự một hội nghị nhằm mục đích chống phân biệt chủng tộc và sự bài ngoại," bà Navi Pillay cho hay.
Hội nghị chống phân biệt chủng tộc kéo dài 5 ngày bắt đầu từ ngày hôm nay là nhằm để đánh giá những tiến bộ đạt được trong việc thực hiện các mục tiêu được đặt ra tại Hội nghị thế giới về chống Phân biệt chủng tộc diễn ra ở Nam Phi năm 2001.
Tuy nhiên, Mỹ đã tuyên bố tẩy chay hội nghị với lý do là họ lo ngại rằng hội nghị lần này có thể trở thành một diễn đàn cho chủ nghĩa bài Do Thái. Mỹ và
"Tôi rất muốn tham gia vào một hội nghị hữu ích mà tại đó những vấn đề về chủ nghĩa phân biệt chủng tộc trên khắp thế giới sẽ được giải quyết," Tổng thống Obama phát biểu tại một cuộc họp báo ở
Tuy nhiên, theo ông Obama, giọng điệu và ngôn ngữ của bản phác thảo tuyên bố của hội nghị lần này cho thấy nguy cơ có thể tái diễn những chuyện đã xảy ra ở Durban, trong đó “một số nước đã bày tỏ sự thù ghét đối với Israel.”
Ngoài Mỹ, các nước như Hà Lan, Đức, New Zealand, Australia, Canada, Israel và Italy cũng đều tuyên bố sẽ không đến tham dự hội nghị chống phân biệt chủng tộc lần này.
Cho đến nay, đã có 103 nước xác nhận sẽ đến tham dự Hội nghị. Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon sẽ có mặt tại buổi lễ khai mạc cùng với Tổng thư ký Tổ chức Hội nghị Hồi giáo, Giáo sư Ekmelldin Ihsanoglu.” (*)
Trong
lĩnh vực thể thao, phân biệt chủng tộc cũng đã có mặt. Đặc biệt là trong bóng
đá. Ví dụ: Vào tháng 3/2008, trong một trận đấu tại UEFA Cup (tiền thân của
Europa League), 3 cầu thủ da màu của Marseille là Ronald Zubar, Taye Taiwo và
Mamadou Niang đã bị các cổ động viên Zenit ném chuối thể hiện thái độ miệt thị
chủng tộc. Bên cạnh đó, cổ động viên đội chủ nhà còn căng băng rôn có nội dung
thóa mạ và đốt lửa trên khán đài. Tại vòng loại Euro 2012 vừa rồi đã có nạn
phân biệt chủng tộc diễn ra. Cụ thể, người hâm mộ Bulgaria đã có những lời lẽ phân
biệt chủng tộc hướng tới các cầu thủ da màu của đội tuyển Anh bao gồm
Ashley Young (Manchester United) và Theo Walcott (Arsenal) khi gọi họ là “lũ
khỉ”. Không chỉ trong bóng đá, nạn phân biệt chủng tộc còn "ngấm
ngầm" xuất hiện ở nhiều môn thể thao khác,….
Tại
Ý, nạn phân biệt chủng tộc rất nặng và điều này ảnh hưởng lớn đến cách hành xử
của CĐV trên khán đài. Roma và Lazio là hai đội bóng cùng đóng đại bản doanh
tại thủ đô. Roma là của những người cánh tả còn Lazio nghiêng về cánh hữu, rất
ghét CĐV da màu. Khi Roma sử dụng một cầu thủ da màu, CĐV Lazio trương cái biển
to tướng ghi dòng chữ: “Roma, đội bóng toàn da đen”. Việc này khiến ban lãnh
đạo Lazio xấu hổ và sau đó họ phá lệ mua một cầu thủ da đen về để chứng tỏ họ
không phân biệt màu da. Kết quả, các CĐV cực hữu của Lazio tẩy chay luôn cả cầu
thủ da đen đội nhà.
Tại
Pháp, chuyện phân biệt màu da đỡ hơn nhưng sự phân biệt vùng miền thì rõ rệt.
Các trận đấu giữa PSG và Marseille bao giờ cũng căng thẳng bởi PSG đóng tại Paris , kinh đô ánh sáng
với nhiều người Pháp gốc còn Marseille là thế giới của những người nhập cư. Các
CĐV PSG cũng thường khiêu khích Lens, Lille ,
những đội bóng đến từ cực bắc nước Pháp bằng những dòng chữ ám chỉ người dân
miền Bắc nước Pháp là lũ nhà quê lười biếng.
Tại Scotland , trận
derby nổi tiếng Old Firm giữa Rangers và Celtic căng thẳng trên khán đài do bị
ám ảnh tôn giáo. Rangers là đội bóng của các CĐV theo Anh giáo còn Celtic lại
có CĐV phần đông theo Thiên chúa giáo La Mã. Mỗi khi hai đội bóng này gặp nhau,
cảnh sát làm việc cực hơn nhiều so với các trận đấu khác.
Tại
Nam Tư trước đây, những trận đấu giữa Sao Đỏ Belgrade và Dinamo Zagreb luôn ví
như những quả bom nổ chậm vì trong không khí hận thù sắc tộc, không chỉ CĐV sẵn
sàng lao vào nhau, đánh cảnh sát mà các cầu thủ cũng muốn phang đối phương. Giờ
Sao Đỏ ở giải Serbia đã tìm
được đối thủ khác biệt với họ là Partizan còn Dinamo Zagreb tại Croatia cũng
tìm được đối tượng để căm ghét là Hajduk Split.
Đó
là một số nước điển hình về việc có tệ nạn phân biệt chủng tộc trên lĩnh vực
thể thao
Thứ
tư, là nguyên nhân dẫn đến tình trạng phân biệt đó:
Một
là:Ngay từ ban đầu, một nhóm người hay tập đoàn người cao hơn nữa ở tầm vĩ mô là chủng tộc đã có nhận thức sai
lầm về khoa học và phản động về chính trị. Tưởng chủ đạo của học thuyết này cho
rằng loại hình nhân chủng là yếu tố quyết định sự phát triển kinh tế, xã hội,
văn hoá của con người và các dân tộc. Những người theo học thuyết này chia loài
người ra làm hai chủng tộc: một là Chủng tộc hạ đẳng, dòng máu không thuần
nhất, lạc hậu, dường như sinh ra để làm nô lệ và chủng tộc thượng đẳng, thuần
khiết về dòng máu, thông minh, siêu việt, dường như sinh ra để thống trị và đi
khai hóa văn minh cho các dân tộc chậm tiến. Tiêu biểu cho chủng tộc thượng
đẳng là tộc người Ariăng (Ariani) da trắng trước đây. Đến giữa thế kỉ 19, học thuyết
này được phát triển hoàn chỉnh.
Những
tư tưởng biện minh cho sự thống trị thế giới của người Châu Âu da trắng nói
chung và của người Đức nói riêng đã được giới quân phiệt Đức vào cuối thế kỉ 19
hưởng ứng nhiệt liệt và phổ biến rộng rãi trong các tầng lớp nhân dân nước Đức
lúc bấy giờ, lấy nó làm vũ khí tư tưởng để phát động Chiến tranh thế giới I và
II. Học thuyết phân biệt chủng tộc cực kì phản động về chính trị mà Lịch sử đã
minh chứng, chỉ riêng Chiến tranh thế giới II đã làm cho 60 triệu người thiệt
mạng. Hàng triệu người Do Thái và Xlavơ trở thành đối tượng diệt chủng của phát
xít Đức. Học thuyết ấy cũng hoàn toàn sai lầm về phương diện khoa học. Nếu ở
Đức chủ nghĩa chủng tộc được thể hiện rõ nết dưới dạng sinh vật - chủng tộc,
thì ở Hoa Kì nó được “khoác” bên ngoài bằng “chiếc áo” tâm lí, nên gọi là chủ
nghĩa tâm lí - chủng tộc (Trường phái tâm lí - chủng tộc Hoa Kì). Tiếp tục biểu
hiện rõ nêt, trắng trợn, học thuyết này vẫn là vũ khí tư tưởng cho các tổ chức
tân phân biệt chủng tộc thưc hiện ý đồ của lợi ích một nhóm hay tập đoàn người
ở một số nước hiện nay trên thế giới.
Hai
là: Đây là yếu tố nhân thức về phương diện văn hóa mà cụ thể là về cái đẹp,
ngay từ xuất phát nhận thức vốn đã sai lệch khi cho là chủng tộc thượng đẳng
tức cụ thể hơn là người da trắng, thuần khiết về dòng máu, thông minh, siêu
việt, đẹp về hình thể và tự cho mình cái quyền thống trị và đi khai hóa văn
minh cho các dân tộc chậm tiến. Họ cho rằng chủng tộc hạ đẳng (tức những chủng
tộc khác không cùng màu da, đặc biệt là người tộc chủng tộc, dòng máu không
thuần nhất, lạc hậu, dường như sinh ra để làm nô lệ với các đặc điểm nhân chủng
da thì đen, tóc xoăn hay xoan tít, môi thì dày, đa số là thấp và lùn lại xấu
xí. Sự khác nhau về thói quen này nhất là sau thời kì văn hóa Phục hưng ở châu
Âu (thế kỉ XVI) đạt được thành tựu rực rỡ, tức người da trắng biết thưởng thức
văn hóa hơn nhiều, điều này đã tạo điều
kiện cho nhận thức vốn đã sai lệch thì nay trở thành méo mó khi châu Âu tự cho
mình là nền văn minh của nhân loại.
Xét
cho cùng thì trên thế giới hiện nay sự phân biệt này đều vì lợi ích của tộc
người, tập đoàn người nhằm tạo ra một sự đồng thuận trong xã hội hay tiếp tục
lôi kéo một số lượng người nào đó cùng đặc điểm nhân chủng về phía mình, khi có
cùng quyền lợi nào đó ,hoặc cũng có thể không gắn lợi mà chắc ta chắc rằng ít
nhiều cũng làm cho những thành phần người lôi kéo đã bị nhiễm bởi tư tưởng phân
biệt này.Vì ta biết lợi ích và tham vọng của con người không bao giờ là đủ ,cho
nên nhận thức này luôn chi phối hành động và rất khó khăn để thay đổi nhận thức
vốn đã có nền tảng truyền thống từ lâu.
Ba
là: Cơ sở này cũng xuất phát dựa trên nguyên nhân thứ nhất đó là yếu tố kinh
tế. Thực tế hiện nay trên thế giới cho thấy rằng, các nước có nền kinh tế phát
triển đều thuộc về các nước châu Âu (tức theo thuyết nêu trên đó là loại người
thượng đẳng – người da trắng). Còn loại người hạ đẳng (tức các chủng tộc da
màu: da vàng, da đen, da đỏ) thì hầu hết phân bố ở các nước châu Á, châu Phi,
châu Mĩ La-tinh đều thuộc các nước có nền kinh tế đang phát triển hay kém phát
triển, đặc biệt là các nước châu Phi.Ở châu lục này (châu Phi) trừ một số nước
có nền kinh tế khá phát triển( Nam Phi,Ai Câp,…) thì các nước còn lại hầu như
chậm phát triển hoặc kém phát triển nên đây là một trong những nguyên nhân làm
cho dân da trắng ở châu Âu và Bắc Mĩ “khinh miệt” dân da đen ở châu Phi.Do sự
phát triển chênh lệch về kinh tế,văn hóa xã hội không đồng đều giữa châu Âu,Bắc
Mĩ với châu Phi và châu Á nên tình trạng phân biệt chủng tộc vẩn diễn ra trên thế
giới hiên nay.
Bốn
là ,tình trạng phân biệt chủng tộc này còn tồn tại là do chủ nghĩa Đế quốc dung
túng.Bọn chủ nghĩa Đế quốc không những không muốn triệt tiêu chủ nghĩa phân
biệt chủng tộc mà còn dung dưỡng chủ nghĩa đó để phục vụ quyền lợi và mưu đồ
chính trị,kinh tế của chúng.Chúng ta biết ,bọn Đế quốc hầu hết là người người
da trắng ở châu Âu và Bắc Mĩ vì vậy chúng phải duy trì tình trạng phân biệt để
phục vụ cho quyền lợi của người da trắng,khống chế các dân tộc khác,làm cho các
dân tộc khác không thể phát triển bằng người da trắng.Vì nếu các dân tộc khác
phát triển(loài người không phân biệt chủng tộc đều có khả năng và phát triển
như nhau) thì người da trắng châu Âu và Bắc Mĩ sẽ bị “lếp vế” và trung tâm văn
minh sẽ chuyễn về các châu lục khác và có khả năng trong tương lai sẽ trở thành
thuộc địa của các nước châu Phi,châu Á,…Đây là điều mà các nước Đế quốc lo
sợ.Biện pháp thực hiện ta có thể thấy đó là việc tiếp tay cho một số phân tử
bạo loạn,li khai,khủng bố ở các nước châu Phi,châu Á chống lại chính phủ sở
tại, làm cho nước đó mất ổn định,xung đột,bạo loạn,khủng bố dẫn đến không có
điều kiện,thời gian xây dựng và phát triển đất nước.Điều này ta có thể thấy ở
khu vục Trung Đông,bán đảo Triều Tiên,…Một sự kiện khác đã chứng minh cho sự
dung dưỡng của các nước đế quốc như Mỹ đó là việc từ chối tham gia hội nghị
chống phân biệt chủng tộc kéo dài 5 ngày bắt đầu từ ngày hôm nay là nhằm để đánh giá
những tiến bộ đạt được trong việc thực hiện các mục tiêu được đặt ra tại Hội
nghị thế giới về chống Phân biệt chủng tộc diễn ra ở Nam Phi năm 2001.
Thứ
năm,liên hệ vấn đề phân biệt chủng tộc đó vào Việt Nam :
Sau
khi nghiên cứu xong tệ phân biệt chủng tộc hiện nay trên thế giới qua môn học
Nhân học thì em thấy ở Việt Nam,tình hình phân biệt chủng tộc trên quy mô “chủng tộc” thì không có(Việt Nam lấy đâu ra
chủng tộc khác để phân biệt,dù là dân tộc Kinh hay các dân tộc thiểu số còn lại
cũng đều là chủng tộc da vàng châu Á),nhưng trên cấp độ nhỏ hơn là “dân tộc”
thì ở Việt Nam có sự phân biệt các dân tộc khác nhau.Tuy nhiên sự phân biệt đây
không mang tính phổ biến mà chỉ mang tính cực bộ ở một vài phần tử có tư tưởng
phản động trong xã hội.Vì việt Nam ta thực hiện chính sách đại đoàn kết các dân
tộc,thống nhất trong sự đa dạng về văn hóa.Cho nên mọi sự biểu hiện của sự phân
biệt dân tộc(dân tộc thiểu số, dân tộc đa số về các mặt trí tuệ,khả năng phát
triển trình độ về kinh tế,văn hóa,xã hội,,,) và vùng miền đều là những kẻ chống
lại hiến pháp và pháp luật của nhà nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam ta
hiện tại,trái với tinh thần trong chính sách “Đại đoàn kết các dân tộc” mà Đảng
Cộng sản và nhà nước Việt Nam theo đuổi.Như vậy những kẻ có tư tưởng đó cần
phải được nghiêm trị kịp thời.
Chúng
ta yên tâm vì Việt Nam,không có sự phân biệt dân tộc một cách tiêu cực mà sự
phân biệt tiêu cực đó chỉ diễn ra ở một bộ phận người “đầu óc có vấn đề” mà
thôi.Hiện nay Đảng và nhà nước ta đã có những chủ trương tích cực trong việc
theo đuổi chính sách “Đại đoàn kết” đó.Biểu hiện của một những chính sách đó
là:thực hiện chương trình 134,135,…các chương trình phát triển điện-trường-trạm
ở các vùng xa xôi,vùng hải đảo và vùng các dân tộc thiểu số,quyên góp,xây dụng
căn nhà tình thương cho các hộ người dân tộc thiểu số nghèo khó,….Vì vậy,qua đó
cho ta thấy những cố gắng của nhà nước ta trong chính sách phát triển đồng đều
và cân đối giữa các vùng dân tộc khác nhau trên toàn lãnh thổ Việt Nam .
Lý
do thứ ba,Các phương pháp nghiên cứu của khoa học Nhân học là phương tiện hở
trợ cho ngành khoa học Lịch sử:
Nhân
học là ngành khoa học có phạm vi nghiên cứu rất rộng,có xu hướng tích hợp các
ngành khoa học xã hội nhân văn khác.Vì vậy nó có mối quan hệ hữu cơ với các
ngành khoa học khác nhau,trong đó có ngành khoa học Lịch sử
Về
mặt phương pháp,Nhân học có xu hướng tổng hợp các phương pháp định lượng và
định tính của các ngành khoa học xã hội và nhân văn khác(kinh tế ,xã hội
học,chính trị,tâm lý,địa lý và sử học).Như vậy các phương pháp của Nhân học
liên quan và hở trở tích cực đồng thời nhà sử học đôi lúc phải sử dụng nhũng
phương pháp của Nhân học để nghiên cứu vấn đề của mình.
Các
phương pháp của nhân học mà có thể áp dụng để nghiên cứu trong vấn đề Lịch sử
là:Điền dã dân tộc học như quan sát tham dự(để hiểu rõ nguồn gốc về một dân tộc
nào đó thì nhà Sử học cần phải hòa nhập vào cộng đồng dân tộc đó để hoàn thành
đề tài của mình.Ví dụ đề tài Lịch sử địa phương chẳng hạn),phỏng vấn(để nghiên
cứu cụ thể trận đánh Điện Biên Phủ năm 1954 thì các nhà sử học có thể phỏng vấn
trực tiếp các nhân chứng sống như đại tướng Võ Nguyên Giáp chẳng hạn.Lúc này
nhà sử học đã sử dụng phương pháp nghiên cứu của Nhân học để thực hiện công
viêc của mình),….
Như
vậy qua đó có thể thấy các phương pháp nghiên cứu của nhân học rất cần thiết
đối với sinh viên ngành Sử trong vấn đè thực hiện các công trình của mình.
Tóm
lại,trên đây là ba lí do tại sao
sinh viên ngành Lịch sử lại cần phải học môn Nhân học.Ba lí do đó là những lí
do mà em cho là tâm đắc nhất để chứng minh sự quan trọng của nhân học trong
việc sử dụng kênh thông tin của môn học này đối với ngành khoa học Lịch sử.Nội
dung,kiến thức chi tiết,đầy đủ của Nhân học đã cung cấp rất nhiều thông tin hữu
ích cho ngành khoa học Lịch sử như vấn đề tiến hóa của con người,phân biệt
chủng tộc,Lịch sử ngôn ngữ,toàn cấu hóa,….thông qua các chương của Nhân học mà
khoa học Lịch sử chỉ có thể nói sơ qua.Vì thế ,nhũng lí do trên đã đủ lí giải
tại sao sinh viên ngành Lịch sử cần phải học môn Nhân học
Chú thích: (*)http://www.tin247.com/cao_uy_nhan_quyen_lhq_soc_vi_my_tay_chay_hoi_nghi_chong_phan_biet_chung_toc-2-21412793.html
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét
Nhận xét